وقتی آمار فراخوان خودرو بالا میرود، شاید به جای بحران، شاهد پیشرفت باشیم
مجله خودرویی ایران: وقتی واژه «فراخوان خودرو» به گوش میرسد، ذهن بسیاری از مردم به سمت نقصهای فنی خطرناک، اشتباهات مرگبار کارخانهها یا رسواییهای بزرگ خودروسازی میرود؛ از ماجرای معروف فورد پینتو گرفته تا فاجعه ایربگهای تاکاتا یا پرونده دیزلگیت فولکسواگن. اما در دنیای پیچیده و پرشتاب خودروسازی امروز، فراخوان خودرو دیگر الزاماً نشانه یک بحران نیست—بلکه گاهی نشانهای از مسئولیتپذیری و ارتقاء کیفیت است.
فراخوان خودرو، همانطور که میتواند نشانه یک بحران باشد، میتواند گویای بلوغ و مسئولیتپذیری برندها نیز باشد.
آیا خودروها ناامنتر شدهاند یا فقط دقیقتر بررسی میشوند؟
پاسخ کوتاه این است: هم بله و هم نه.
بر اساس آمار منتشر شده توسط سازمان ملی ایمنی ترافیک بزرگراههای آمریکا (NHTSA)، از سال ۲۰۰۳ تا ۲۰۲۳ روند تعداد فراخوانها و خودروهای تحت پوشش آنها افزایشی بوده است. هرچند در سال ۲۰۲۴، شاهد کاهش نسبی بودیم و فقط ۴۴۵ فراخوان برای حدود ۲۹ میلیون خودرو صادر شد—کاهشی در هر دو شاخص نسبت به سال قبل.
در نیمه نخست سال ۲۰۲۵ نیز، خودروسازان بیش از ۱۰.۷ میلیون خودرو را فراخوان کردهاند. اما نکته مهم اینجاست که تعداد «فراخوانها» بهطور مستقل افزایش داشته—۲۲۹ کمپین مختلف در شش ماه نخست، که در این میان شرکت فورد با ۸۸ فراخوان (معادل ۳۶ درصد از کل بازار) پیشتاز است.
مدیرعامل فورد، جیم فارلی، نیز این موضوع را پذیرفته و گفته بود: «کیفیت یکی از بزرگترین حسرتهای من در این دوره بوده. ما نیاز به بازطراحی اساسی در چرخه توسعه محصولات داشتیم، چیزی که در ابتدا دستکم گرفته بودیم.»
دلایل اصلی افزایش فراخوان خودروها چیست؟
در دو دهه اخیر، خودروها از نظر مهندسی و الکترونیک بسیار پیچیدهتر شدهاند. سیستمهای ایمنی فعال، تعلیقهای تطبیقپذیر، ترمز و فرمان برقی، چند نمایشگر دیجیتال، پیشرانههای هیبریدی، و تعامل نرمافزاری پیچیده میان سامانهها همگی دلایل بالقوهای برای افزایش نقصهای احتمالی هستند.
از سوی دیگر، زنجیره تامین جهانی نیز نقش مهمی دارد. اختلال کوچک در یکی از تأمینکنندگان قطعه میتواند به فراخوان گستردهای در سطح چند قاره منجر شود—حتی اگر قطعه مورد نظر اهمیتی حیاتی نداشته باشد.
نمونه بارز این رویکرد، شرکت تسلاست. این خودروساز در سال ۲۰۲۴، بیش از ۵.۱ میلیون خودرو را فراخوان کرد—بیشترین تعداد در میان تمام برندهای آمریکایی.
افزایش سطح توقع مشتریان هم بیتأثیر نیست. اگر در دهه ۱۹۸۰ خریداران انتظار خرابیهای معمول داشتند، امروز مصرفکنندگان خودروهای صفرکیلومتر را با سطح توقعی نزدیک به صد درصد کارکرد بینقص تحویل میگیرند. این تغییر فرهنگ باعث شده خودروسازان حتی برای ایرادات کوچکتر هم به سرعت اقدام به صدور فراخوان کنند.
در کنار همه اینها، نهادهای نظارتی هم سختگیرتر از قبل عمل میکنند. سازمانهایی مانند NHTSA به شکل مداوم گزارشهای کاربران را رصد کرده و از خودروسازان انتظار واکنش سریع و مسئولانه دارند.
چرا افزایش فراخوان نشانه خوبی است؟
در گذشته، بسیاری از فراخوانها دیرهنگام، واکنشی و در پاسخ به بحرانهایی بزرگ انجام میشدند. اما امروز، شرکتها برای حفظ اعتبار برند خود، پیش از آنکه مشکل به مرحله بحرانی برسد، وارد عمل میشوند.
نمونه بارز این رویکرد، شرکت تسلاست. این خودروساز در سال ۲۰۲۴، بیش از ۵.۱ میلیون خودرو را فراخوان کرد—بیشترین تعداد در میان تمام برندهای آمریکایی. اما بیشتر این فراخوانها صرفاً با یک بهروزرسانی نرمافزاری از راه دور رفع شدند، بدون اینکه مشتری حتی نیازی به مراجعه به تعمیرگاه داشته باشد.
این سطح از چابکی در مدیریت خطاها، باعث میشود مصرفکننده در نهایت محصولی بهتر و ایمنتر دریافت کند. فراخوان به موقع، به معنای جلوگیری از گسترش عیب و جلوگیری از بحران بزرگتری در آینده است.
اما فراخوان زیاد میتواند هشداردهنده هم باشد
هرچند فراخوانها لزوماً به معنای نقص مرگبار نیستند، ولی تعداد بالای آنها در یک بازه زمانی محدود، میتواند نشاندهنده وجود مشکل سیستمی در کنترل کیفیت باشد. مثلاً شرکت فورد در سالهای اخیر وضعیت نگرانکنندهای را تجربه کرده است:
-
سال ۲۰۲۳: تعداد ۵۴ فراخوان برای ۵.۶ میلیون خودرو
-
سال ۲۰۲۴: تعداد ۶۷ فراخوان برای ۴.۷ میلیون خودرو
-
نیمه اول ۲۰۲۵: ۹۴ فراخوان برای بیش از ۶.۳ میلیون خودرو
با ادامه این روند، احتمالاً فورد در پایان سال ۲۰۲۵ رکورد بیشترین تعداد فراخوان در تاریخ خودروسازی آمریکا را خواهد شکست.
برخی از این فراخوانها مربوط به ایرادات الکتریکی، دوربین عقب، پیشرانه و سیستمهای دیگر بودهاند. این پراکندگی نشان میدهد که مشکل به یک حوزه محدود نمیشود، بلکه احتمالاً کل زنجیره طراحی، توسعه و تولید نیاز به بازنگری دارد.
خود مدیرعامل فورد، جیم فارلی، نیز این موضوع را پذیرفته و گفته بود: «کیفیت یکی از بزرگترین حسرتهای من در این دوره بوده. ما نیاز به بازطراحی اساسی در چرخه توسعه محصولات داشتیم، چیزی که در ابتدا دستکم گرفته بودیم.»
در حالیکه فورد همچنان با چالش مواجه است، برندهایی مانند فولکسواگن نشان دادهاند که میتوان مسیر عکس را طی کرد. این شرکت در سال ۲۰۲۲ دومین برند پرفراخوان در آمریکا بود، اما در سال ۲۰۲۳ فقط ۳۳۲ هزار خودرو را فراخوان کرد—سقوطی قابلتوجه به رتبه هجدهم. فولکسواگن اعلام کرده بود که با تقویت کنترل کیفیت و تستهای منطقهای، سطح خطاها و ادعاهای گارانتی را به پایینترین حد تاریخی رسانده است.
جمعبندی: فراخوان، چراغ هشدار یا نشان بلوغ؟
فراخوان خودرو، همانطور که میتواند نشانه یک بحران باشد، میتواند گویای بلوغ و مسئولیتپذیری برندها نیز باشد. نکته کلیدی اینجاست که چه زمانی و چگونه به آن رسیدگی میشود.
در دنیایی که خودروها هر روز پیچیدهتر میشوند، شفافیت و واکنش سریع نهتنها به نفع مشتری است، بلکه اعتبار برند و آینده مالی شرکت را نیز تضمین میکند.
صفحه رسمی ما را در اینستاگرام دنبال کنید
نظرات کاربران