ایران کارمگ: در حالی که پورشه خودش رو برای شرکت در مسابقه ۲۴ ساعته لمان آماده می‌کنه، نسخه‌ای خاص و جدید از مدل هایپرکار 963 معرفی شده؛ با نام پورشه 963 RSP. این یه نسخه‌ی خیلی خاص و تک هست که بر پایه ماشین برنده‌ی مسابقات IMSA و WEC ساخته شده. طراحی این ماشین از پورشه 917 خاصی الهام گرفته که ۵۰ سال پیش ساخته شده بود. این ماشین امروز کنار اون پورشه 917 در خیابون‌های نزدیک پیست سارت (Circuit de la Sarthe) رونمایی شد.
ایده‌ی ساخت پورشه 963 RSP در جریان یک ملاقات کنار پیست بین تیمو رش (رئیس و مدیرعامل پورشه کارز آمریکای شمالی)، توماس لودنباخ (معاون پورشه موتوراسپرت) و اورس کوراتله (مدیر بخش مسابقات کارخانه‌ای LMDh) در پیست رود آتلانتا شکل گرفت. اون‌ها با الهام از مدل 917، به این فکر افتادن که همین کار رو با پورشه 963 تکرار کنن. این گروه کوچک ایده‌ی اولیه رو به راجر پنزکه و جاناتان دیوگید (مدیرعامل پورشه پنزکه موتوراسپرت) ارائه دادن، و هر دو نفر با اشتیاق از پروژه حمایت و اونو گسترش دادن. راجر پنزکه به عنوان مشتری ماشین انتخاب شد و مدل پورشه 963 هم به افتخار او نام‌گذاری شد.
در آوریل سال ۱۹۷۵، یه پورشه 917 (شاسی شماره ۳۰)، که در اون زمان یکی از پیشرفته‌ترین ماشین‌های مسابقه‌ای بود، به جای پیست، در جاده‌های عمومی حرکت کرد. این ماشین از کارخانه‌ی زوفن‌هاوزن تا پاریس رفت. راننده‌ی اون، مالک ماشین بود و تاکید داشت ماشین بدون تغییر باقی بمونه. این خودرو هنوز هم در فرانسه هست و هنوز هم می‌تونه توی خیابون حرکت کنه.
تیمو رش، رئیس پورشه در آمریکای شمالی که ایده اصلی رو داد، می‌گه: «همه‌چی با یه سؤال شروع شد: اگه یه نسخه از پورشه 963 بسازیم که تا جای ممکن شبیه اون پورشه 917 باشه، چی می‌شه؟ یه پروژه‌ی علاقه‌مندان بود بین افراد پنزکه و پورشه که می‌خواستن ماشینی بسازن که از نظر روحیه و ظاهر شبیه پورشه 917 کنت روسی باشه.»
رش ادامه می‌ده: «اون پورشه 917 تماماً ماشین مسابقه بود، ولی روی جاده رانده می‌شد. ما هم همین ایده رو دنبال کردیم. از بهترین مواد استفاده کردیم، ولی هنوز هم ماشین کاملاً مسابقه‌ایه.»
پورشه 963 RSP نسبت به مدل مسابقه‌ای خودش تغییرات زیادی داره. برخلاف نسخه‌های مسابقه‌ای که با برچسب‌های رنگی پوشیده میشن، این ماشین اولین نسخه از پورشه 963 هست که واقعاً رنگ شده. این کار سخت بود چون بدنه از کربن‌فایبر و کولار ساخته شده و خیلی نازکه تا وزن ماشین کم بشه. این مدل با رنگ نقره‌ای (Martini Silver) رنگ شده و داخل ماشین با چرم قهوه‌ای و آلکانترا طراحی شده؛ درست مثل مدلی که ۵۰ سال پیش توسط کنت روسی انتخاب شده بود.
برای اینکه این ماشین بتونه توی خیابون‌های نزدیک پیست لمان رانده بشه، تنظیمات فنی و الکترونیکی خاصی براش در نظر گرفته شد. ارتفاع ماشین زیاد شد، کمک‌فنرها نرم‌تر شدن، و سیستم کنترل ماشین طوری تنظیم شد که چراغ‌های جلو و عقب مثل ماشین‌های جاده‌ای کار کنن. همچنین بدنه ماشین طوری تغییر کرد که گلگیرها پوشیده بشن. از لاستیک‌های مخصوص هوای بارونی میشلن استفاده شده و حتی برای اینکه اجازه حرکت توی خیابون بگیره، بوق هم براش نصب کردن. همه این کارها باعث شد پورشه 963 RSP بتونه شماره پلاک بگیره و با اجازه ویژه از دولت فرانسه و باشگاه خودرویی غرب (ACO) توی خیابون حرکت کنه.
تیمو برنهارد، راننده‌ای که اولین‌بار پشت این ماشین نشست، گفت: «این تجربه‌ای بود که هیچ‌وقت فراموش نمی‌کنم. رانندگی با یه پورشه 963 کنار یه 917 توی خیابون واقعاً عجیب بود. ماشین خیلی خوب رفتار کرد. یه کم نرم‌تر از نسخه اصلی 963 بود و خیلی خاص بود. به‌خصوص چون لازم نبود تجهیزات کامل مسابقه‌ای بپوشم.»
راجر پنزکه، رئیس شرکت پنزکه، گفت: «ما از سال ۱۹۷۲ رابطه خوبی با پورشه داریم. مخصوصاً پورشه 917/30 که یکی از بهترین دوران‌های تیم ما بود، با کلی برد و قهرمانی، و رکورد سرعتی که مارک دونوهو توی سال ۱۹۷۵ ثبت کرد.»
اون ادامه می‌ده: «با توجه به این همکاری عالی که هنوزم ادامه داره، حس کردیم زمانشه هیجان‌انگیزترین ماشینی که می‌تونیم بسازیم، ساخته بشه. مثل همون 917، من می‌خواستم این ماشین هم تا جای ممکن بدون تغییر بمونه. وقتی وارد پروژه شدیم، تفاوت بین نسل جدید و قدیم ماشین‌های مسابقه‌ای یه چالش بزرگ بود. ولی در نهایت ماشینی ساختیم که هنوز هم تیز و جذابه، چه توی پیست و چه توی خیابون.»
پورشه 963 RSP قراره در طول برگزاری مسابقه ۲۴ ساعته لمان در پیست سارت به نمایش عمومی گذاشته بشه. بعدش به موزه پورشه در اشتوتگارت برمی‌گرده. در جولای ۲۰۲۵ هم قراره همراه پورشه 917 توی فستیوال سرعت گودوود نمایش داده بشه.
طراحی بیرونی
وقتی ایده نهایی شد، تیم Sonderwunsch در زوفن‌هاوزن کار تبدیل کردن طرح به واقعیت رو شروع کرد. این کار با همکاری تیم Sonderwunsch در پورشه کلاسیک آتلانتا انجام شد؛ مرکزی مستقل که در سال ۲۰۲۳ افتتاح شده. بر اساس تغییراتی که کنت روسی در سال ۱۹۷۵ روی 917 انجام داده بود، گرانت لارسن (مدیر پروژه‌های ویژه در Style Porsche) و تیم طراحی‌اش نسخه‌ای از پورشه 963 رو طراحی کردن که تا حد ممکن به مدل اصلی نزدیک باشه؛ با رنگ نقره‌ای و مشکی در بیرون و ترکیب چرم قهوه‌ای روشن و آلکانترا در داخل کابین.
این تصمیم هم گرفته شد که بدنه مثل مدل 917 رنگ بشه نه با برچسب (رپ) پوشیده بشه، که معمولاً در ماشین‌های مسابقه‌ای امروزی انجام می‌شه. این تصمیم سختی‌هایی داشت چون بدنه از کولار و فیبر کربن ساخته شده که در بعضی قسمت‌ها بسیار نازک هست. رنگ ماشین با نمونه‌ای به نام Martini Silver رنگ‌آمیزی شد که کد اون از آرشیو موزه پورشه در اشتوتگارت-زوفن‌هاوزن گرفته شد. سه لایه لاک شفاف هم برای براق شدن استفاده شده. قطعات کوچک مثل لولاها و اتصالات باله‌ها با رنگ مشکی مات پرداخت شدن و یک لوگوی خاص “963 RSP” با چاپ سه‌بعدی ساخته و در عقب ماشین نصب شد.
برای نزدیک‌تر کردن فرم بدنه‌ی پورشه 963 RSP به پورشه 917، تغییراتی در بدنه انجام شد. یکی از این تغییرات اضافه شدن دریچه‌های خاص روی گلگیرهاست؛ در حالی‌که در نسخه‌های مسابقه‌ای دریچه‌های جلو و عقب باز هستن. این طراحی توسط تیم Sonderwunsch و پورشه پنزکه موتوراسپرت اول دیجیتالی طراحی و بعد روی ماشین اعمال شد. این طراحی کمک می‌کنه هوا از داخل گلگیرها خارج بشه.
همچنین، صفحه‌های مسدودکننده فیبر کربنی در بال عقب (که در نسخه مسابقه‌ای اجباری هستن) در مدل 963 RSP حذف شدن. در جلوی ماشین، به جای گرافیک همیشگی نسخه‌های معمول پورشه 963، یک نشان مینایی پورشه نصب شده، جزئیاتی که در پورشه 917 هم دیده می‌شد.
جزئیات کوچکی مثل لوگوی میشلن به سبک دهه ۷۰ روی دیواره تایرها و تایرهای ۱۸ اینچی مخصوص باران هم اضافه شدن. رینگ‌ها از نوع مسابقه‌ای برند OZ هستن. در نهایت و برای اولین بار جای نصب پلاک جلو و عقب هم اضافه شد تا این ماشین بتونه برای بزرگداشت ۵۰ سالگی اولین رانندگی خیابانی 917، در خیابون‌ها رانده بشه.
طراحی داخلی
شاید بیشترین تفاوت پورشه 963 RSP نسبت به نسخه‌ی مسابقه‌ای، در داخل کابین باشه. مثل مدل 917 که کابین دست‌ساز و خاصی داشت (و هنوز هم بازسازی نشده)، داخل کابین این مدل هم ترکیبی از چرم قهوه‌ای روشن و آلکانترا هست.
در حالی که مدل مسابقه‌ای تقریباً هیچ امکانات رفاهی نداره، پورشه 963 RSP راحتی بیشتری رو فراهم می‌کنه. صندلی یک‌تکه فیبرکربنی با روکشی از چرم و بالشتک نرم در وسط طراحی شده و پشت‌سری ثابت هم روی دیواره کربنی نصب شده. البته، مثل نسخه مسابقه‌ای، صندلی‌ها سیستم تهویه دارن.
پدهای نرم در جای پا و پوشش سقف و ستون‌ها با آلکانترا طراحی شدن. همچنین فرمان که بیشتر کنترل‌های ماشین روی اون قرار داره با چرم پوشیده شده. یک اضافه‌سازی جالب هم جا لیوانی چاپ سه‌بعدی قابل جدا شدن هست که می‌تونه ماگ مخصوص پورشه رو نگه داره.
کنار راننده، یک پنل طراحی‌شده جدید برای قرار دادن هدست پلتور، فرمان (زمانی که استفاده نمی‌شه) و لپ‌تاپی که ماشین رو روشن و مدیریت می‌کنه و همچنین جایگاهی برای کلاه ایمنی فیبرکربنی مخصوص راجر پنزکه وجود داره.
علاوه بر رنگ و طراحی داخلی که به 917 اشاره دارن، جزئیات ظریف‌تری هم دیده میشن. مثلاً صفحات انتهایی ویژه در سیستم تهویه که شبیه به طراحی فن موتور تخت ۱۲ سیلندر پورشه 917 هستن.
درب‌ها هم با چرم و آلکانترا پوشیده شدن و روی یکی از اون‌ها یک پلاک فلزی کوچیک قرار گرفته که شماره شاسی و تاریخ و مکان ساخت ماشین رو نشون می‌ده.
تغییرات فنی
ارتفاع ماشین به بالاترین حالت ممکن تنظیم شده تا برای استفاده در جاده مناسب باشه. کمک‌فنرهای قابل تنظیم Multimatic DSSV که مخصوص ماشین‌های مسابقه‌ای طراحی شدن، در نرم‌ترین حالت خودشون قرار گرفتن تا سواری راحت‌تری ارائه بدن.
واحد کنترل ماشین (ECU) طوری تغییر داده شده که چراغ راهنما و چراغ‌های جلو با حالت جاده‌ای کار کنن. پیشرانه هیبرید V8 با باتری لیتیوم یونی که می‌تونه در حالت تمام برقی هم کار کنه در حالت مسابقه‌ای استاندارد باقی مونده، ولی عملکرد موتور الکتریکی (MGU) طوری بازتنظیم شده که توان رو نرم‌تر و مناسب برای خیابون ارائه بده.
این سیستم پیشرانه همچنین دوباره تنظیم شده تا بتونه با بنزین معمولی پمپ بنزین‌ها کار کنه، که برای تیم توسعه یه چالش بزرگ بوده.
جزئیات نهایی
همراه با پورشه 963 RSP یک کلاه ایمنی اختصاصی فیبر کربنی طراحی شده که دارای جزئیات رنگی نقره‌ای به سبک Martini Silver هست تا با بدنه خودرو هماهنگ باشه. همچنین یک جعبه ابزار سفارشی از برند Snap-on همراه خودرو ارائه شده که با رنگ مشابه بدنه طراحی شده و دارای یک پلاک یادبود برای این پروژه و شخصی هست که خودرو به افتخار او ساخته شده. دسته‌های جعبه ابزار با همان چرمی که در کابین استفاده شده پوشیده شدند. کشوهای داخلی هم با فوم‌های مخصوصی طراحی شدند تا ابزارها و تجهیزات فنی لازم برای راه‌اندازی، سرویس و کار با خودرو رو در خودشون قرار بدن.
با وجود اینکه پورشه 963 RSP از نظر فنی توانایی حرکت در جاده رو داره ( البته تحت شرایط خاص و مطابق با الزامات محلی ) این خودرو یک مدل قانونی برای تردد عمومی نیست و در خط تولید مدل‌های پورشه هم قرار نداره. در واقع، این خودرو یک نمونه خاص و منحصربه‌فرد باقی می‌مونه. برای رونمایی رسمی، این مدل موفق شد با مجوز استفاده از پلاک‌های موقت تولیدکننده (پلاک‌های فرانسوی W) در خیابان‌های فرانسه تردد کنه.
سیستم محرکه پورشه 963 RSP
مدل پورشه 963 از یک موتور ۴.۶ لیتری V8 توئین توربو بهره می‌بره که توان خروجی اون به حدود ۶۸۰ اسب بخار می‌رسه. این موتور ریشه در برنامه مسابقه‌ای RS Spyder داره که توسط تیم پنزکه اجرا می‌شد و در سال‌های ۲۰۰۶ تا ۲۰۰۸ در کلاس LMP2 سری مسابقات American Le Mans تمام عنوان‌ها رو کسب کرد.
موتور، ابتدا از حجم ۳.۴ لیتر به ۴.۶ لیتر افزایش پیدا کرد و بعد در خودروی تولید محدود 918 Spyder که در سال ۲۰۱۳ عرضه شد، مورد استفاده قرار گرفت. استفاده از میل‌لنگ تخت و کورس پیستون کوتاه باعث شده موتور بتونه در موقعیت پایین‌تری نصب شه و این موضوع مرکز ثقل خودرو رو پایین نگه می‌داره.
در حالی که موتور 918 Spyder به‌صورت تنفس طبیعی کار می‌کرد، پورشه 963 از همین موتور به همراه دو توربوشارژر ساخت شرکت هلندی Van der Lee استفاده می‌کنه. این توربوشارژرها با فشار بوست نسبتاً کم کار می‌کنن و در بخش داغ موتور نصب شدند تا پاسخ‌دهی به دریچه گاز رو بهینه کنن.
در مجموع، حدود ۸۰ درصد از قطعات موتور پورشه 963 با مدل 918 Spyder یکسان هستن، که خودش هم از ابتدا برای کار با سیستم هیبریدی طراحی شده بود.
سیستم هیبرید و اجزای الکتریکی
اجزای استاندارد سیستم کمکی برقی (boost system) توسط شرکت Bosch تأمین میشن که شامل واحد موتور-ژنراتور (MGU)، تجهیزات الکترونیکی و نرم‌افزار هست. باتری ولتاژ بالا هم توسط شرکت Williams Advanced Engineering ساخته شده.
واحد موتور-ژنراتور (MGU) وظیفه تولید نیرو و بازیابی انرژی در هنگام ترمزگیری رو داره و مستقیماً با گیربکس سون‌سرعته ترتیبی ساخت Xtrac در ارتباط هست. این واحد بین موتور احتراق داخلی و گیربکس قرار می‌گیره (درون محفظه کلاچ یا bell housing).
کل سیستم هیبریدی پورشه 963 با برق ۸۰۰ ولت کار می‌کنه. باتری استانداردی که توی ماشین هست، ظرفیت ۱.۳۵ کیلووات‌ساعت داره و موقع شتاب‌گیری می‌تونه یه‌دفعه کل انرژی رو وارد کنه. این سیستم می‌تونه بین ۳۰ تا ۵۰ کیلووات توان الکتریکی توی زمان‌های کوتاه تولید کنه، ولی این مقدار باعث نمی‌شه که قدرت کلی ماشین بیشتر از اون چیزی بشه که هست.
وقتی موتور برقی (MGU) وارد مدار می‌شه و به ماشین نیرو می‌ده، سیستم طوری تنظیم شده که هم‌زمان قدرت موتور بنزینی کمی کمتر بشه تا دو تا موتور (برقی و بنزینی) با هم هماهنگ کار کنن. موتور بنزینی می‌تونه تا ۸۰۰۰ دور در دقیقه بچرخه، البته این مقدار دقیقش به قانون‌های مسابقات و سیستم توازن عملکرد بستگی داره.
صفحه رسمی ما را در اینستاگرام دنبال کنید
نظرات کاربران